Midden in de zomer, met het nieuwe collegejaar nog ver weg, vertrokken Sam en ik naar Italië. Een concreet plan was er niet, wel een lijst met een aantal plekken die we graag wilden zien, en zo gingen we van noord naar zuid. In Toscane sliepen we bij Daniël en zijn zes vrienden, een jaar geleden kochten ze een leegstaand huis in de heuvels nabij Florence en inmiddels zijn ze bijna geheel zelfvoorzienend: wij mochten ons tentje opzetten waar we maar wilden. ’s Ochtends was er koffie en ontbijt, en wilden we nog wat salade mee? Wat huisgemaakte jam misschien? Deze gastvrijheid kostte Daniël geen moeite. “Gewend met weinig te leven, en veel te delen”, zei hij zelf. Onder de indruk van zoveel hartelijkheid trokken we verder, zuidelijker.
Daardoor ontdekten we dat de pizza’s in Bologna veel dunner zijn, en naar mijn mening lekkerder dan die in Napels. Die zijn als een klef brood en naar Sams mening lekkerder. Maar ook het verschil tussen het rijke, welvarende noorden en het armere, mediterrane zuiden werd duidelijk toen we Napels bereikten. We sliepen bij Ciro en zijn vrouw Simone, in de levendige volkswijk Materdei. Onze gastheer overlaadde ons met zoete Italiaanse broodjes, vragen over Nederland en tips over zijn geboortestad. Weer die gastvrijheid, en de interessante gesprekken met mensen die je bij toeval ontmoet en misschien nooit meer gaat zien. Wat wel blijft, zijn de verhalen.
Zanotelli probeert via lokale projecten een ‘beschaving van tederheid’ te bouwen”
Zo vertelde Simone ons over Alex Zanotelli, een priester uit Napels, actief in de wijk waar wij verbleven. Op bewonderingswaardige wijze ‘bestrijdt’ hij daar de invloed van de maffia: in Napels bevechten familieclans niet alleen elkaar maar zijn onschuldige buurtbewoners vaak slachtoffer van afpersing of geweld. Desondanks heeft de organisatie een mythische aantrekkingskracht op jonge, laagopgeleide jongeren die dit gedrag kopiëren. Zanotelli, gekleed in fleurige bloemenprinten, probeert via lokale projecten deze tendens tegen te gaan en zo een ‘beschaving van tederheid’ te bouwen. In Napels wordt hij op handen gedragen en volgens Simone werpt zijn werk langzaam maar zeker vruchten af.
En zo ontdekten we in heel Italië ook veel overeenkomsten: eigenlijk is pizza hoe dan ook lekker, zijn de bussen altijd te laat en wonen er overal veel bijzondere en inspirerende mensen. Vaak denken we dat een vakantie een succes is wanneer we uitgerust en bruin terugkomen, maar misschien is een reis juist geslaagd wanneer je hoofd vol zit met nieuwe verhalen en indrukken. Of, in de woorden van Zanotelli: ‘Ik ben zestig jaar oud en ik vraag me vaak af wie ik ben. Het enige antwoord dat ik geef is: Ik ben de mensen die ik heb ontmoet.’
Sarah (19) studeert literatuurwetenschap in Utrecht
sarah@maandbladreveil.nl
