Nadat Boele Ytsma (coach, schrijver, spreker) planteneter werd, veranderde zijn leven. Hij ging er zelfs lekkerder van ruiken, volgens zijn vrouw. En moeilijk was het helemaal niet. Lidewij Ruitenbrug sprak uitgebreid met hem over zijn veranderde levensstijl.
Hoe zag uw leven eruit vóór de verandering?
Ik woog 110 kilo, veel te zwaar voor mijn lengte. Bewegen ging me niet makkelijk af. Na een sprintje om de bus te halen was ik uitgeput. Ik was vaak moe en had een te hoge bloeddruk. Maar het bleef niet bij het lichamelijke. Er hing een zwaarte over mijn leven; ik was flink somber. Ik at zoals de gemiddelde Nederlander eet. Gewoon, net zo gezond als iedereen: groente, fruit, graan, vlees en zuivel. Ik hield van lekker eten en at ook vrij veel.
Wat zorgde voor het omslagpunt?
In de zomer van 2010 begon ik echt te balen van mijn lichaam. Waar was de fitte man van vroeger gebleven? Ik was toen 41 en was in een echte midlifecrisis beland. Op deze manier wilde ik niet verder en dus ging ik stappen zetten. In eerste instantie wilde ik van mijn overgewicht af. Ik begon met een dieet. Maar na wat research doen op internet ontdekte ik dat het niet alleen ligt aan hoeveel je eet, maar aan wát je eet. The Raw Food Movement in Amerika sprak me aan. Ik ben me erin gaan verdiepen. Ik vond het bijzonder om te lezen dat mensen nadat ze hun eetpatroon hadden veranderd blijkbaar niet alleen slank werden, maar ook gezond: ze genazen van ziekten! De kans op hart- en vaatziekten evenals de kans op kanker wordt trouwens sterk verkleind door planten te eten. Maar ik vond het ook ergerlijk. Heb je weer van die overdreven tandpastaglimlach-verhalen uit Amerika. Dit kon niet waar zijn.
Toch bevatte mijn sceptische geprikkeldheid ook een stukje nieuwsgierigheid: ik ben het gewoon gaan uitproberen en ik ben er achter gekomen dat het echt waar is! Plantaardig in plaats van dierlijk voedsel ofwel veganistisch eten heeft voor mij het grote omslagpunt in mijn leven betekend. Ik liet niet alleen zuivel en vlees staan, maar ik ging het gat ook opvullen door meer groente, fruit, granen, noten en bonen te eten. Het is niet zo dat ik in één klap niets meer van dieren wilde gebruiken. Gaandeweg ga je over dingen nadenken en zo kun je nog meer veranderen. De dieren die ik tijdens de maaltijd gespaard heb, zouden die alsnog dood moeten voor m’n schoenen? Ik ga niet zo ver als de Amerikanen: rauw is niet per se gezonder, dus ik kook m’n eten wel gewoon. Maar zeker: ik ben een echte planteneter – mijn leukere versie van het woord veganist – geworden!
Hoe is uw leven er na deze verandering uit gaan zien?
In een paar weken tijd had ik mijn gewicht van toen ik twintig was weer terug. Al meteen in de eerste week merkte ik grote verschillen in mijn lijf. Het hardlopen ging veel beter; dagelijks zonder spierpijn te krijgen. Ik kreeg veel meer energie; mijn huid werd schoner, mijn vrouw zei dat ik lekkerder begon te ruiken, mijn geest werd helderder. Ook wat mijn somberheid betreft ben ik erg veranderd. De depressie van voor die tijd – lange, gitzwarte dagen – is weg. Nu moet ik wel zeggen dat dit alles niet alleen komt door de switch naar plantaardig voedsel, want ik ben ook veel meer gaan sporten en ander werk gaan doen. Maar deze levensstijl doet ook psychisch veel met je, zeggen velen die planteneter zijn geworden. Zo hoor ik ook van mensen met autisme dat het een stuk rustiger is in hun hoofd.
Wat vindt uw omgeving van het nieuwe leven?
De mensen in mijn directe omgeving – mijn vrouw bijna meteen, later ook mijn kinderen, vrienden, ouders – zagen wat er gebeurde en vonden dit zo bijzonder dat ze vol overtuiging met me mee gingen doen. Mijn kinderen vinden dat ze echt nieuwe ouders hebben gekregen: het is er niet bij gebleven dat pa en ma een stuk strakker zijn geworden, maar ook wat hun levendigheid betreft zijn ze in hun tweede jeugd.
In februari 2012 heb ik een YouTubekanaal opgezet (http://www.youtube.com/user/deplanteneter), waardoor nog meer mensen geïnspireerd konden worden. Al moet ik ook zeggen dat sommigen het maar overdreven vinden. ‘Als dit allemaal zo levensveranderend gezond is, waarom zeggen dokters dat dan niet?’ Ook krijg ik de kritiek simplistisch te zijn: ik werd eens gevraagd voor het NRC een artikel te schrijven, maar dit wilden ze om die reden niet plaatsen.
Het leuke is: planteneter worden is echt zo eenvoudig als het lijkt; je moet het gewoon doen! Je ontzegt jezelf heel weinig en je kunt vandaag beginnen. Het is een waarheid als een koe: je wordt wat je eet. Dus: hoe gezond wil je zijn? Vlees en zuivel zijn niet nodig voor de gezondheid, sterker nog; als je het niet meer eet wordt je er acuut fitter, gezonder en sterker van. Je lichaam zegt als het ware: ‘hier ben ik voor gemaakt!’ Ik loop er nu zelfs marathons op!
Wat zegt de Bijbel zoal over eten?
In Genesis 1:29 zegt God tegen de mens dat de vruchtbomen en de zaaddragende gewassen hem tot voedsel zullen zijn. Pas na de zondvloed kon men ervoor kiezen geen planteneter meer te zijn: God stond het eten van vlees toe onder strikte voorwaarden. Ik denk dat dit een concessie is aan de mens; net als dat God de Israëlieten een koning gaf, omdat andere volken ook een koning hadden en God als koning voor hen niet voldeed. Misschien stond God het eten van vlees wel toe, omdat er direct na de zondvloed te weinig ander voedsel was, wie zal het zeggen?
Vlees en vis was iets voor speciale gelegenheden. Dat is in grote delen van de wereld nog steeds zo. In het Woord des Heren zien we dat ook terug. Denk maar aan die keer dat Abraham plotseling drie gasten op bezoek kreeg (Gen. 18:7) en aan wat er gebeurt als de verloren zoon thuiskomt van zijn zwerfpartijen.
Lidewij Ruitenburg
lidewijruitenburg@maandbladreveil.nl
