Het heeft iets fascinerends. Plekken in de wereld die tijdens de winter een periode bijna geen daglicht kennen. Tegelijkertijd heeft het iets afschrikwekkends. Zoveel donker om je heen, hoe houdt een mens dat vol?
De Bijbel spreekt krachtig over de relatie tussen licht en het leven. Leven kan niet zonder licht. Zonlicht, daglicht, Gods licht. De schepping begint er al mee. In Genesis 1:3 lezen we: ‘God zei: Er moet licht komen, en er was licht. God zag dat het licht goed was, en Hij scheidde het licht van de duisternis.’ Het leven zoals God het bedoeld heeft, Gods werk in deze wereld, heeft alles te maken met licht in de duisternis. In 2 Korintiërs 4:6 komen de scheppingswoorden terug. ‘De God die gezegd heeft: Uit de duisternis zal licht schijnen, heeft in ons hart het licht doen schijnen om ons te verlichten met de kennis van zijn luister, die afstraalt van het gezicht van Jezus Christus.’
Het licht van Jezus komst
Matteüs benadrukt hoe Jezus’ komst licht brengt door de woorden van de profeet Jesaja te citeren: ‘Het volk dat in duisternis leefde, zag een schitterend licht, en zij die woonden in de schaduw van de dood werden door het licht beschenen.’ Ik vind dat zo’n krachtig beeld. De komst van Jezus heeft zo’n grote verandering in deze wereld gebracht. In onze tijd waarin letterlijk aan alles getwijfeld kan worden, is het niet eenvoudig om aan die radicale waarheid vast te houden. In Jezus zíen we licht, het leven zoals God het heeft bedoeld. Wanneer je op een stralende winterdag in een lage zon kijkt, verblindt de zon je. Alles wordt licht om je heen. Als je daarna rond kijkt, merk je dat dit licht in je ogen je zicht op je omgeving (tijdelijk) heeft veranderd.
Mensen zien het ook aan je wanneer je langere tijd in de zon bent geweest. Soms krijgen mensen door omstandigheden tijdelijk geen zonlicht. Ook dat kun je aan de buitenkant zien.
Zonlicht heeft zelfs invloed op ons binnenste. Er zijn mensen die door minder zonlicht in de winter last krijgen van een ‘winterdepressie’.
Vanuit Zijn licht
Gods licht heeft ook invloed op de binnen- èn buitenkant van ons leven. En op hoe we kijken naar de wereld om ons heen. Is de wereld om ons heen een aanmoediging om op God te vertrouwen of is de wereld er vooral om gefrustreerd over te zijn, om te veroordelen? Het is bijzonder om te zien dat Jezus met Zijn licht schijnt op hoe we om ons heen kijken. Je tè druk maken over jezelf en over anderen is namelijk een eeuwenoud probleem. Ook in Jezus’ tijd was het afleiding nummer één voor leven in vertrouwen op Hem. In ons ‘drukmaken’ zit altijd de gedachte verborgen: Het gaat mislopen als ik me er niet druk over maak. Alsof er niemand is die voor ons zorgt en ziet wat we werkelijk nodig hebben. Jezus vraagt ons om ons zorgen maken te beperken, het te houden bij de zorgen voor de dag waarop je leeft. ‘Maak je dus geen zorgen over de dag van morgen, want de dag van morgen zorgt wel voor zichzelf. Elke dag heeft genoeg aan zijn eigen last.’(Mat.6:34) En het bijzondere is dat Jezus ons hierbij geen mensen maar vogels en bloemen tot voorbeeld stelt. Zie de natuur om je heen in Gods licht! Kijk opnieuw naar jezelf als onderdeel van Gods schepping. Ik kan uit eigen ervaring vertellen dat het werkt. Wanneer je de tijd neemt om met aandacht naar vogels te luisteren, te kijken, dan komt er verwondering. Als zo’n kwetsbare vogel vandaag kan leven en tot vandaag in leven is gebleven zonder zich zorgen te maken, dan mag ik toch ook vertrouwen dat de Vader mij kan geven wat ik nodig heb? Dat is de houding van een kind van God. Een diep besef dat je Vader voor je zorgt. En merk je dat je daaraan twijfelt, kijk dan om je heen. Wanneer was de laatste keer dat je tijd hebt genomen om onder de indruk te raken van Gods schepping?
Zonder Zijn licht
In Gods licht zie je dat je een kind bent van de Vader die voor je zorgt. De wereld ziet er heel anders uit wanneer je niet door hebt dat de Vader voor je zorgt. De wereld is een bedreiging. Situaties zijn bedreigend, de mensen om je heen zijn op grote schaal, of misschien op kleine schaal een bedreiging voor je. En wat doe je wanneer je jezelf bedreigd voelt? Je veroordeelt anderen. Het is opvallend om te zien dat de woorden van Jezus om je geen zorgen te maken over wat je in je leven nodig hebt (Matteüs 6:25-34) direct worden opgevolgd door zijn woorden om niet te oordelen (Matteüs 7:1-5). De neiging om anderen te oordelen zit diep in ons. Het is een manier van kijken naar de wereld.
Jezus vraagt ons om ons zorgen maken te beperken,
het te houden bij de zorgen voor de dag waarop je leeft.
Moeten we ons dan helemaal niet druk maken? Jezus wijst ons erop dat we geroepen zijn om ons meer druk te maken over wat er aan zonde in ons eigen leven is, dan dat we ons druk maken over de zonde in het leven van een ander. ‘Verwijder eerst de balk uit je eigen oog, pas dan zul je scherp genoeg zien om de splinter uit het oog van je broeder of zuster te verwijderen.’ Het is bijzonder dat Jezus hier onze neiging tot zorgen maken en onze neiging tot oordelen bij elkaar brengt. Test het eens. Breng het oordeel over de ander in Gods licht en je zult zien dat er vaak een angst, een bezorgdheid bij jezelf aan ten grondslag ligt.
Belofte en opdracht
Onvoorstelbaar. Wat gezegd wordt over Jezus zelf, wordt ook over ons gezegd. ‘Jullie zijn het licht in de wereld. (…) Zo moet jullie licht schijnen voor de mensen, opdat ze jullie goede daden zien en eer bewijzen aan jullie Vader in de hemel’ (Matteüs 5:14,16). Ons leven wordt een plek waaruit God Zijn licht in de wereld schijnt. Dat is een belofte en een opdracht tegelijk. Gods licht in ons leven heeft grote invloed op hoe we kijken naar de wereld om ons heen.
Ruth Penning – Wolswinkel
ruthpenning@maandbladreveil.nl
De auteur is docent bij de Near East Ministry
