Ze ging op zoek naar haar familiegeschiedenis. Want, zei ze: “Ik voelde me altijd zo’n los mens.” Ik heb het over actrice Georgina Verbaan in het tv-programma Verborgen Verleden. Bekende Nederlanders stuiten in die serie soms op een chique verleden, op een vorstelijke voorouder of op een onvermoede Joodse afkomst. Georgina blijkt Indische roots te hebben. Zelf nazaat van een Indische familie trok dat natuurlijk mijn aandacht. Georgina’s Hollandse voorvader, afkomstig uit het Drentse Frederiksoord, nam dienst bij het KNIL en vertrok naar Indië. Zijn baboe werd Georgina’s Indische voormoeder, een eenvoudige inlandse vrouw, die vele kinderen later haar Hollandse militair huwde. Een oervader met een alcohol- en crimineel verleden uit het Pauperparadijs en een voormoeder uit een Indische kampong, niet echt een verleden om groots op te zijn. Toch deed Georgina een fantastische ontdekking: ze maakt deel uit van een groter geheel, een familie. Ze is deel van hun geschiedenis, een schakel in een keten. Niet zomaar een ‘los mens’.
Georgina is niet de enige losse mens in dit tijdsgewricht. De groteske hang van de moderne mens naar individualisme creëert een samenleving die als los zand aan elkaar hangt. Wij ‘maken’ (‘nemen’ is taalkundig uit de mode) onze eigen beslissingen, doen wat we zelf willen, kiezen voor onszelf. Maar, vraag ik u, hoe nu verder? Als mijn individuele ik voortdurend koning kraait en een leven lang de belangrijkste mens op aarde is, wat heb ik dan aan het eind van mijn leven over? Mezelf! Een kaal individu, eenzaam en alleen tussen andere individuen. Een los mens. Ik heb nog lang de tranen in de ogen van Georgina voor me gezien.
Tijdens een avondwandeling met dochter Isabel en kleinzoon Nando in de kinderwagen kwamen we van Georgina op familie en toen op de kerk. Waarom is bouwen aan een familie geen prioriteit voor moderne mensen? Rücksichtslos nemen kinderen afstand van ouders, verbreken echtparen huwelijken en worden families opgebroken. Even meedogenloos maken mensen zich los van hun kerk en verbreken daarmee de keten die generaties lang gevormd werd door gelovigen.
“In het kerkblad las ik een mooi stukje”, zegt Isabel. Een ernstig ziek gemeentelid bedankte de gemeenteleden voor de vele verrassende post die hij ontvangen had. “Vaak kende hij de afzender niet eens.” Vrij vertaald citeert ze uit zijn bericht: “Weet jij wie dit zijn? Van wie is deze kaart? Van mensen bij ons uit de kerk…? Wat doet een kaartje goed en kun je er naar uitzien. Dat zoveel mensen aan je denken en meeleven.”
Zwijgend wandelen we verder in het licht van de ondergaande zon.
“Wat fijn dat wij deel uitmaken van zo’n gemeenschap” vervolgt ze.
“Zoveel kaartjes… waar vind je dat nog. Ik ben trots op onze kerk.”
Trots op de kerk. Nou en of.
Foto: Roel Wijnants (roel1943), licentie CC BY-SA 3.0.
